Agenda item

Ystyriodd y Pwyllgor Strategaeth 10 Mlynedd yr Adran Addysg a Gwasanaethau Plant a oedd yn dwyn ynghyd feddylfryd strategol, gweledigaeth gyfunol, datganiadau cenhadaeth a blaenoriaethau'r adran dros y 10 mlynedd nesaf.  Gweledigaeth arfaethedig newydd yr adran oedd "Sicrhau bod pob plentyn a pherson ifanc yn cael eu gwerthfawrogi a'u gwerthfawrogi'n gyfartal".

Mae'r strategaeth yn adeiladu ar yr arfer sy'n gwella a oedd eisoes yn amlwg yn y gwasanaeth addysg, er mwyn darparu'r un cyfle i bob dysgwr â chanlyniadau cyson rhagorol. Mae'n nodi gweledigaeth glir ar y cyd ar gyfer y rôl y mae gwasanaethau addysg yn ei chwarae o ran datblygu cymunedau bywiog ac economi lewyrchus yn Sir Gaerfyrddin yn y dyfodol. Bydd y strategaeth lefel uchel hon yn cael ei gweithredu drwy gynlluniau adrannol ac is-adrannol a bydd hefyd yn amlwg mewn Cynlluniau Datblygu Ysgolion.

Gofynnwyd i'r Pwyllgor ystyried a rhoi sylwadau ar y materion canlynol a llunio barn arnynt i'w cyflwyno i'r Cabinet i'w hystyried:-

1. A yw'r Strategaeth yn bodloni'r nodau fel y nodwyd yn yr adroddiad?

2. A yw'r 20 Darn Diben yn berthnasol ac a ydynt yn adlewyrchu dyheadau'r

    Cyngor Sir?

3. A ellir gwella'r Strategaeth mewn unrhyw ffordd?

Cyflwynwyd y cwestiynau/sylwadau canlynol wrth drafod yr adroddiad:-

·         Pan ofynnwyd sut yr ymgynghorodd swyddogion ag ysgolion ar y strategaeth, rhoddwyd gwybod i'r Pwyllgor y cynhaliwyd ymgynghoriad ar ddwy lefel – cynhaliwyd tri gweithdy gyda phenaethiaid a chynhaliwyd ymgynghoriad hefyd gyda chynghorau ysgolion uwchradd;

·         Cyfeiriwyd at y ffaith y bydd carfan sylweddol o blant y mae'r pandemig wedi effeithio arnynt dros y 10 mlynedd nesaf yn mynd drwy'r system ysgolion a phwysleisiwyd yr angen i sicrhau nad oes unrhyw blant yn llithro drwy'r system.  Esboniodd y Cyfarwyddwr fod Dyheadau 2, 4 a 5 yn y strategaeth wedi'u hysgrifennu'n benodol gyda hynny mewn golwg.  Mae llawer o'r dyheadau lefel uchel hyn wedi'u hysgrifennu gan gofio y byddwn yn delio ag effeithiau'r pandemig am amser maith;

·         Cyfeiriwyd at y ffaith bod argaeledd staff sydd â phrofiad perthnasol a sgiliau dwyieithog yn parhau i fod yn her i'r Awdurdod.  O ran y Strategaeth 10 Mlynedd a'r Cynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg, gofynnwyd i swyddogion sut y bydd yr Awdurdod yn mynd i'r afael â'r materion hyn h.y. sut y byddwn yn recriwtio'r holl staff sydd â sgiliau iaith angenrheidiol a sut y byddwn yn cadw'r staff hynny.  Esboniodd y Cyfarwyddwr mai o dan y strategaethau hyn mae'r cynlluniau busnes adrannol sy'n cynnwys y manylion mewn perthynas â sut yr ydym yn cefnogi'r strategaethau.  Mae llawer o staff wedi cymryd rhan mewn dysgu ar-lein yn ystod y pandemig ac mae addysgu'n dal i fod yn alwedigaeth ddeniadol gyda nifer uchel yn ymgymryd â hyfforddiant athrawon ar hyn o bryd;

·         Pan ofynnwyd sut y bydd y strategaeth yn gysylltiedig â mesuriadau y gellir eu monitro megis Dangosyddion Perfformiad Allweddol ac amserlenni, eglurodd y Cyfarwyddwr fod swyddogion yn trafod ar hyn o bryd yngl?n â'r ffordd orau o fesur cynnydd o ran yr 20 dyhead lefel uchel;

·         O ran dyhead 3, cyfeiriwyd at y ffaith bod angen inni sicrhau bod gan blant y sgiliau cywir i lwyddo mewn entrepreneuriaeth ac arloesedd penodol.  O ran dyhead 18, pwysleisiwyd pwysigrwydd rôl rhieni a gofalwyr gan y teimlwyd bod angen rhieni cefnogol ar ysgolion a bod angen ysgolion cefnogol ar rieni fel ei gilydd;

·         Os yw Llywodraeth Cymru o ddifrif ynghylch cyrraedd 1m o siaradwyr Cymraeg yna bydd y 10 mlynedd nesaf yn allweddol yn hynny o beth.  Gofynnwyd i swyddogion a fydd targedau penodol ar waith mewn perthynas â nifer y plant sy'n cael eu haddysgu mewn ffrydiau Cymraeg ac ati.  Esboniodd y Cyfarwyddwr fod Llywodraeth Cymru wedi gosod targedau ar gyfer pob Awdurdod Lleol ac ar gyfer Caerfyrddin y targed yw y bydd 68%-74% o blant ym Mlwyddyn 1 yn cael eu haddysgu drwy gyfrwng y Gymraeg erbyn diwedd y Cynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg.  Mae'r ffigur yn 58% ar hyn o bryd ac mae'n rhaid inni ymateb i'r her honno. 

PENDERFYNWYD YN UNFRYDOL

5.1       bod yr adroddiad yn cael ei dderbyn;

5.2      bod cyfeiriad at rieni a gofalwyr yn cael ei gynnwys yn Nyhead 18       yn y strategaeth;

5.3      bod y sylwadau a wneir uchod yn cael eu trosglwyddo i'r Cabinet        i'w hystyried.