Agenda item

[SYLWER: Roedd y Cynghorydd J. Lewis wedi datgan buddiant yn yr eitem hon yn gynharach.]

Bu'r Pwyllgor yn ystyried adroddiad a roddodd drosolwg o ymateb y Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid yn ystod pandemig COVID-19, ynghyd â gwybodaeth gefndir berthnasol.  Roedd yr adroddiad yn amlinellu'r Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid a Chyfiawnder Ieuenctid a ddarparwyd o dan un strwythur rheoli gan ganiatáu i ddull cyfannol o ddarparu gwasanaethau cymorth ieuenctid gael ei ddatblygu ledled Sir Gaerfyrddin.

Canmolodd yr Aelod o'r Bwrdd Gweithredol dros Addysg a Gwasanaethau Plant y gwasanaeth ar ennill y wobr Arian wrth gefnogi'r gwaith o gyflwyno Gwobr Dug Caeredin a bod yn gyfrifol am yr holl ddarpariaethau mynediad agored sydd ar gael ym mhedwar tîm y Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid.

Dywedodd Pen-reolwr y Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid fod y Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid wedi dangos hyblygrwydd yn ystod y cyfyngiadau symud a'i fod wedi ymateb yn dda i’r heriau a wynebwyd drwy gefnogi’r gwaith o staffio’r hybiau ysgol yn ystod y cyfyngiadau symud, cynnig cymorth i deuluoedd pan oedd hynny’n briodol, cyflawni dyletswyddau dosbarthu bwyd ledled y sir, cynnal ymweliadau wrth y drws/yn yr ardd i'r rhai y barnwyd eu bod yn agored i niwed ac maent wedi addasu'n gyflym i ddefnyddio'r cyfryngau cymdeithasol a thechnoleg i ymgysylltu â phlant a phobl ifanc mewn modd diogel ochr yn ochr â gweithio gyda'r Gwasanaethau Cymdeithasol, y Bwrdd Iechyd a'r Adran Addysg gyfan.

Yn ystod y cyfyngiadau symud, roedd diogelu yn parhau i fod o'r pwys mwyaf i'r gwasanaeth; mae'r Gwasanaeth Ieuenctid yn sefydliad dysgu sydd wedi'i ailstrwythuro i ddiwallu'r anghenion ar draws Sir Gaerfyrddin.   Cafodd y gwasanaeth ei integreiddio ym mis Ionawr, 2016 er mwyn gweithio yn y modd gorau posibl gyda'r Tîm Cyfiawnder Ieuenctid a chwblhaodd y Bwrdd Rheoli Cyfiawnder Ieuenctid hunanasesiad yn erbyn Safonau Cenedlaethol y Bwrdd Cyfiawnder Ieuenctid ar gyfer Plant yn y System Cyfiawnder Ieuenctid ym mis Mawrth, 2020.

Cyn y cyfyngiadau symud roedd staff yn gweithio gyda'i gilydd i nodi proffil anghenion a risgiau llwyth achosion y tîm i helpu i flaenoriaethu a nodi’r math o gyswllt/cymorth sydd ei angen ar bob plentyn lle cwblhaodd rheolwyr a staff statws Coch / Ambr / Gwyrdd ar gyfer pob achos Llys a phob achos y Tu Allan i'r Llys gan ddefnyddio templed a oedd yn nodi perygl o niwed difrifol, pryderon diogelwch a llesiant neu unrhyw ymateb gofynnol neu angen arall.

Mae Pen-reolwr y Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid wrthi'n llunio Cynllun Busnes y Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid a fydd yn cynnwys ffocws ar y Cynllun Cyfiawnder Ieuenctid ar gyfer 2021/22 yn ogystal â throsolwg o'r Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid yn ystod y flwyddyn ddiwethaf a chynllunio yn y dyfodol.

Codwyd y cwestiynau/sylwadau canlynol wrth drafod yr adroddiad:-

• Cyfeiriwyd at y sefyllfa o ran digartrefedd a dywedodd y Pennaeth Cwricwlwm a Llesiant fod llawer o heriau yn cael eu hwynebu o ran digartrefedd yn ogystal â lleoliadau maeth sydd angen gofal ychwanegol a bod staff yn gysylltiedig â'r Adran Dai.
• Gofynnwyd a yw capasiti staff yn is oherwydd bod rhai'n gweithio mewn meysydd eraill a chadarnhaodd Pen-reolwr y Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid fod capasiti llawn gan y gwasanaeth bellach; mae gwaith ieuenctid datgysylltiedig wedi dechrau ac mae Canolfannau Ieuenctid Sir Gaerfyrddin ar agor ar sail apwyntiadau yn unig ac mae Clybiau Ieuenctid wedi parhau i gael eu cynnal yn rhithwir am y tro fel ymarfer gweithio diogel.
• Gofynnwyd am adborth ar sut mae'r datblygiadau newydd gan gynnwys prosiectau newydd megis Iechyd Meddwl a Llesiant yn gweithio. Dywedodd Pen-reolwr y Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid fod gan y gwasanaeth bartneriaeth sefydledig â Dr Mz drwy Gytundeb Lefel Gwasanaeth.    O ganlyniad i COVID datblygwyd pecynnau lles / gweithgareddau a'u gwneud yn hygyrch.  Ers peth amser bellach, roedd pecynnau hylendid wedi'u cadw i'w rhoi i bobl ifanc. Mae llawer o waith ieuenctid datgysylltiedig yn cael ei wneud yn ogystal â chynnal diwrnodau "cadw mewn cysylltiad" gyda'r rhai sy'n agored i niwed, y rhai sy’n mynychu clybiau ieuenctid a'r rhai ôl-16. Cynhaliwyd Hwb Bregusrwydd yn Ysgol Glan y Môr yr haf diwethaf a bydd yn cael ei gynnal eto yr haf hwn a bydd yn defnyddio gwaith ieuenctid datgysylltiedig i gadw mewn cysylltiad â'r bobl ifanc sy'n agored i niwed fel y gellir sicrhau, os oes unrhyw adroddiadau am bryderon yn y gymuned, bod modd rhoi gweithwyr ieuenctid yn yr ardal honno i gael gwybod pa gymorth sydd ei angen a'u cyfeirio i'r cyfeiriad cywir i gael cymorth.  Dywedodd y Pennaeth Cwricwlwm a Llesiant fod gr?p strategol ar waith i weithredu Fframwaith Iechyd Meddwl a Llesiant ac archwilio cysyniadau a chynllun adfer.
• Mae'r effaith ar bobl ifanc wedi bod yn sylweddol yn ystod y flwyddyn ddiwethaf a mynegwyd pryder ynghylch y cynnydd mewn ymddygiad gwrthgymdeithasol a gofynnwyd a oes unrhyw fannau problemus wedi'u nodi ar draws y Sir o ran ymddygiad gwrthgymdeithasol. Dywedodd Pen-reolwr y Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid ei bod yn ymwybodol o adroddiad diweddar yn y cyfryngau yngl?n ag ymddygiad gwrthgymdeithasol lleol a oedd yn gysylltiedig â threnau a gorsafoedd trenau a niferoedd mawr o bobl ifanc yn ymgynnull; mae gan y gwasanaeth gysylltiadau agos â'r Timau Plismona Bro ac mae gan y Tîm Cyfiawnder Ieuenctid ddulliau atgyfeirio ar waith o ran ymddygiad gwrthgymdeithasol a ffurflen atgyfeirio atal ranbarthol sydd gan yr heddlu ar eu system ar gyfer atgyfeiriadau. Mae llif cyson o atgyfeiriadau atal er bod ychydig o gynnydd ers y pandemig. Fodd bynnag, nid yw'r gwasanaeth wedi gweld cynnydd mewn perthynas ag atgyfeiriadau sy'n gysylltiedig â mannau problemus o ran ymddygiad gwrthgymdeithasol.
• Cyfeiriwyd at ddefnyddio’r cyfryngau cymdeithasol a gofynnwyd faint mae'r Gweithwyr Ieuenctid yn yr Ysgol yn ei wybod h.y. disgybl yn rhannu ei broblemau gyda nhw.  Sicrhaodd Pen-reolwr y Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid y pwyllgor fod Sir Gaerfyrddin yn ffodus i gael Gwaith Ieuenctid yn yr Ysgol ym mhob Ysgol Uwchradd a bod diogelu yn allweddol ac os bydd unrhyw faterion yn codi maent yn cael sylw yn uniongyrchol gyda Phenaethiaid yn ogystal â’r Swyddogion Cyswllt yr Heddlu ag Ysgolion sy’n gysylltiedig.
• Cyfeiriwyd at newid y model cyllido a dywedodd y Pennaeth Cwricwlwm a Llesiant fod y gwaith ieuenctid wedi'i dargedu hyd at 25 oed – yn gyffredinol mae'r gwasanaeth yn mynd yn fwy dibynnol ar grantiau ac yn targedu'r darpariaethau yn nes at anghenion penodol grantiau. Dywedodd Pen-swyddog y Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid fod llawer o waith yn digwydd gyda Bwrdd Gwaith Ieuenctid Dros Dro Cymru. Mae Grant Cymorth Ieuenctid Llywodraeth Cymru a gynyddodd 3 blynedd yn ôl yn canolbwyntio ar y rhai nad ydynt mewn addysg, cyflogaeth na hyfforddiant, iechyd emosiynol a meddyliol ac atal digartrefedd. Mae'r Bwrdd Gwaith Ieuenctid Dros Dro hefyd yn edrych ar y Grant Cynnal Refeniw a sut y caiff hwn ei ddefnyddio ar draws Awdurdodau Lleol ar gyfer gwaith ieuenctid.

PENDERFYNWYD YN UNFRYDOL dderbyn yr adroddiad.