Agenda a Chofnodion

Derbyniwyd ymddiheuriadau am absenoldeb gan y Cynghorwyr B. Davies, B.A.L. Roberts a F. Walters.

Ni chafwyd dim datganiadau ynghylch buddiannau personol na chwip waharddedig.

Dywedodd y Cadeirydd nad oedd dim cwestiynau wedi dod i law gan y cyhoedd.

Cafodd Cynllun Cyfiawnder Ieuenctid Sir Gâr ar gyfer 2023/24 ei gyflwyno i'r Pwyllgor.

Roedd y Cynllun Cyfiawnder Ieuenctid yn amlinellu'r Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid a'r Tîm Cyfiawnder Ieuenctid a ddarparwyd o dan un strwythur rheoli, a oedd yn darparu dull cyfannol o ddarparu gwasanaethau cymorth ieuenctid ledled Sir Gaerfyrddin. Roedd Cynllun Cyfiawnder Ieuenctid hefyd yn manylu ar berfformiad y bartneriaeth yn ystod 24/22, a hefyd yn nodi'r blaenoriaethau a'r amcanion cynllunio gwelliannau am y flwyddyn i ddod, yn unol â'r egwyddorion 'plentyn yn gyntaf' cyffredinol ac ethos o welliant parhaus.

Atgoffwyd y Pwyllgor gan yr Aelod Cabinet dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol fod y portffolios yn gorgyffwrdd ac mai dim ond elfen Cyfiawnder Ieuenctid Statudol yr adroddiad oedd o dan gylch gwaith y Pwyllgor hwn. 

Rhoddwyd esboniad sut oedd y Tîm Cyfiawnder Ieuenctid yn cael ei ariannu a bod y gyllideb yn dangos cynnydd o 20% ar gyfer 2023/24.  Fodd bynnag, nodwyd mai cyllid tymor byr oedd hwnnw ar gyfer gwaith Cyfiawnder Ieuenctid ac Atal, a bod angen cynllunio a monitro gofalus o ran y gwahanol ffynonellau grant.

Gofynnwyd nifer o gwestiynau ac ymatebodd y swyddogion iddynt.  Dyma'r prif faterion:

• Mewn ymateb i sylwadau ynghylch cynnydd elfennau o gynllun gweithredu hunanasesu 2022/24, ac os oedd y dyddiadau targed yn realistig, dywedodd swyddogion fod y cynllun yn ddeinamig ac mai ei fwriad oedd adrodd ar yr ymateb Cyfiawnder Ieuenctid i fframwaith a chanllawiau arolygu Arolygiaeth Prawf Ei Fawrhydi (HMIP).  Mynegwyd bod hunanasesu yn parhau i fod yn bwysig gan y byddai'n gyrru'r busnes yn ei flaen.  Nodwyd bod y cynllun yn ddogfen waith sy'n esblygu a byddai'n cael ei diweddaru drwy ddileu neu ychwanegu eitemau i adlewyrchu anghenion y gwasanaeth a newidiadau i ofynion polisi a statudol.  Dywedodd swyddogion wrth y Pwyllgor fod canlyniad arolygiad HMIP mis Tachwedd yn gadarnhaol iawn.
• Mewn ymateb i bryderon a godwyd ynghylch plentyn nad oedd yn fodlon cael ei gyfeirio at CAMHS, rhoddwyd sicrwydd y gellid cael mynediad at wasanaethau eraill gan gynnwys y Tîm Iechyd Ieuenctid ac ymarferwyr wedi'u hyfforddi'n dda.  Dywedwyd hefyd, er na ellid gorfodi plentyn i dderbyn ymyriadau meddygol, fod dulliau eraill ar gael i amddiffyn y plentyn fel y Ddeddf Iechyd Meddwl a phwerau amddiffyn yr heddlu.
• Mewn ymateb i ymholiad yngl?n â'r Biwro, dywedwyd wrth y Pwyllgor taw mecanwaith o fewn Heddlu

Dyfed-Powys ydoedd, i fynd i'r afael â throseddu mewn ffordd oedd yn canolbwyntio ar y plentyn.  Roedd y system yn rhoi cyfle i'r plentyn wyro oddi wrth y system gyfiawnder gan fod penderfyniadau'r tu allan i'r llys yn cael eu defnyddio, lle roedd yr heddlu o'r farn y gellid ymdrin â phlentyn a'i wyro oddi wrth system y llysoedd.  Mae'r Biwro'n caniatáu i'r plant a'r dioddefwyr gael llais.

• O ran recriwtio staff, dywedwyd wrth y Pwyllgor fod staff ychwanegol wedi cael eu recriwtio ers llunio'r adroddiad, ond bod angen ystyried cynaliadwyedd wrth gynllunio oherwydd y ddibyniaeth bresennol ar gyllid grant fel y Gronfa Ffyniant Gyffredin a fyddai'n dod i ben ddiwedd mis Mawrth 2025.  Rhoddwyd gwybod i'r  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 4.

Trafododd y Pwyllgor Adroddiad Perfformiad Chwarter 2 2023/24 am y Camau Gweithredu a'r Mesurau sy'n berthnasol i'r Pwyllgor Craffu hwn o ran Gweledigaeth y Cabinet. Dangosodd yr adroddiad y cynnydd fel yr oedd ar ddiwedd Chwarter 2 – 2023/24 o ran cyflawni yn erbyn Gweledigaeth y Cabinet.

Gofynnwyd nifer o gwestiynau ac ymatebodd y swyddogion iddynt.  Dyma'r prif faterion:

·    Gofynnwyd beth oedd y problemau oedd wedi arwain at yr ôl-groniad o ran addasiadau a pha gamau oedd yn cael eu cymryd i wella'r problemau.  Dywedodd swyddogion mai dau brif achos yr ôl-groniad oedd y pandemig gan fod y gwaith wedi stopio bryd hynny ac yna'r gostyngiad mewn argaeledd contractwyr. Rhoddwyd sicrwydd bod nifer yr addasiadau llai oedd heb eu cwblhau yn lleihau'n gyflym a bod fframwaith gwaith bach newydd yn cael ei weithredu a fyddai'n caniatáu i'r awdurdod weithio'n uniongyrchol gyda chontractwyr llai a lleihau'r ddibyniaeth ar y contractwyr mwy. 

·    Mewn ymateb i ymholiad yngl?n â mynediad at gymorth Iechyd Meddwl, dywedodd swyddogion eu bod yn edrych ar ffyrdd o weithio ar draws gwasanaethau oedolion a phlant gan ei fod yn cael ei gydnabod y gallai ymdrin â phroblemau iechyd meddwl yn gynnar atal oes o broblemau. Yn ystadegol, dechreuodd problemau tua 60% o'r oedolion oedd wedi cael diagnosis o broblemau iechyd meddwl cyn eu bod yn 14 oed felly roedd yn flaenoriaeth sicrhau bod pobl yn cael mynediad at y gwasanaeth priodol ar yr adeg iawn.  Gallai'r gwasanaeth gael ei ddarparu gan sefydliad trydydd sector, micro-fenter, llwybr llesiant yr awdurdod neu ymarferydd plant oedd yn mynd i mewn i gynorthwyo teuluoedd.  Mynegwyd bod cydweithio â'r Bwrdd Iechyd wedi gwella ynghyd â sefydlu'r rhif 111 opsiwn 2 i siarad ag ymarferydd iechyd meddwl pwrpasol.  Dywedwyd mai'r unig ateb oedd dull cydweithredol a bod cynorthwyo pobl â gorbryder neu iselder ar lefel isel yn bwysig i'w hatal rhag dioddef problemau iechyd meddwl gydol oes.

PENDERFYNWYD YN UNFRYDOL dderbyn yr adroddiad.

Bu'r Pwyllgor yn ystyried Adroddiad Monitro Perfformiad ar gyfer Chwarter 2, a oedd yn nodi'r cynnydd a wnaed gogyfer â'r camau gweithredu a'r mesurau yn y Strategaeth Gorfforaethol a'r Amcanion Llesiant oedd yn berthnasol i faes gorchwyl y Pwyllgor.

Gofynnwyd nifer o gwestiynau ac ymatebodd y swyddogion iddynt.  Dyma'r prif faterion:

·    Mewn ymateb i ymholiad ynghylch yr amcan Dechrau'n Deg oedd oddi ar y targed a'r ymgysylltiad â theuluoedd, dywedodd swyddogion fod ymgysylltiad da ond bod ehangu ar y gweill a bod rhai meysydd yn her iddynt.

·    Mewn ymateb i her ynghylch rhai o'r targedau a monitro'r targedau hyn, dywedodd swyddogion mai dangosfwrdd yn unig oedd yr adroddiad a roddai gyfle i aelodau ofyn cwestiynau, ond roeddent yn cydnabod y byddai sylwadau mwy gwerthusol yn briodol ac yn ddefnyddiol i'r Pwyllgor.

PENDERFYNWYD bod yr adroddiad yn cael ei dderbyn.

Cafodd y Pwyllgor esboniad dros beidio â chyflwyno'r adroddiadau craffu canlynol:

·         Strategaeth Gwasanaethau Cymdeithasol 10 mlynedd

·         Adroddiad Blynyddol - Diogelu

·         Seibiannau byr/gwasanaethau cymunedol ar gyfer plant anabl a’u teuluoedd

·         Gwasanaethau Plant – Cynllun Gweithredu

Cododd y Pwyllgor bryderon ynghylch nifer yr adroddiadau hwyr a'r diffyg rheswm dros beidio â'u cyflwyno.  Ymatebodd swyddogion drwy gadarnhau na dderbyniwyd adroddiad seibiannau byr/gwasanaethau cymunedol i blant anabl a'u teuluoedd oherwydd camsyniad gweinyddol.

Rhoddwyd gwybod i'r Pwyllgor fod Cynllun Gweithredu y Gwasanaethau Plant yn cael ei ddatblygu mewn tri cham, a phan fyddent wedi'u cwblhau'n llawn byddent yn cael eu cyflwyno at ddibenion craffu. Dywedodd y Pwyllgor wrth swyddogion fod hwn yn faes oedd yn peri pryder yr oedd gofyn ei fonitro a chraffu arno a byddai angen adroddiad ar gyfer y cyfarfod nesaf ym mis Ionawr 2024 (Ymgynghori ar y Gyllideb).

PENDERFYNWYD nodi'r eglurhad am beidio â chyflwyno'r adroddiad.

PENDERFYNWYD nodi'r rhestr o eitemau ar gyfer y dyfodol a oedd i'w hystyried yn y cyfarfod nesaf ar 25 Ionawr 2024.

PENDERFYNWYD YN UNFRYDOL lofnodi cofnodion cyfarfod y Pwyllgor oedd wedi ei gynnal ar 28 Tachwedd 2023 gan eu bod yn gywir.