Agenda item

YMGYNGHORI YNGHYLCH STRATEGAETH Y GYLLIDEB REFENIW 2020/21 TAN 2022/23

Cofnodion:

Bu'r Pwyllgor yn ystyried Strategaeth y Gyllideb Refeniw 2020/21 - 2022/23 (Atodiad A) a oedd wedi ei chymeradwyo gan y Bwrdd Gweithredol at ddibenion ymgynghori yn ei gyfarfod ar 6 Ionawr 2020.  Roedd yr adroddiad yn cyflwyno'r sefyllfa bresennol i'r Aelodau ynghylch y Gyllideb Refeniw ar gyfer 2020/21, ynghyd â ffigurau dangosol ar gyfer blynyddoedd ariannol 2022/23. Roedd yr adroddiad yn seiliedig ar ragamcanion ynghylch gofynion gwariant y swyddogion, gan ystyried y setliad amodol a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru ar 16 Rhagfyr 2019.

 

Bu'r Pwyllgor hefyd yn ystyried y wybodaeth gyllidebol fanwl ganlynol a oedd wedi'i hatodi i'r Strategaeth ac a oedd yn berthnasol i'w faes gorchwyl:

 

·         Atodiad (i) – Crynodeb effeithlonrwydd ar gyfer y Gwasanaeth Gofal Cymdeithasol ac Iechyd

·         Atodiad (ii) – Crynodeb o'r Pwysau Twf ar gyfer y Gwasanaeth Gofal Cymdeithasol ac Iechyd

·         Atodiad B – Adroddiad monitro'r gyllideb ar gyfer y Gwasanaeth Gofal Cymdeithasol ac Iechyd

·         Atodiad C – Crynhoad Taliadau ar gyfer y Gwasanaeth Gofal Cymdeithasol ac Iechyd

 

Rhoddodd Pennaeth y Gwasanaethau Ariannol grynodeb o'r adroddiad. Roedd y pwyntiau allweddol dan sylw yn cynnwys:

 

Roedd y setliad dros dro a gyhoeddwyd yn cynrychioli cynnydd o 4.3% fel cyfartaledd ledled Cymru ar setliad 19/20, roedd Sir Gaerfyrddin wedi cael cynnydd o 4.4% (£11.5m) yng ngrant Llywodraeth Cymru gan fynd â'r Cyllid Allanol Cyfun i £274. 159m ar gyfer 2020/21. Roedd cyfrifoldebau a throsglwyddiadau newydd i'r setliad yn cynnwys cyllid ar gyfer Pensiynau a Chyflogau Athrawon, a oedd yn cael eu hariannu'n rhannol yn unig o fewn y setliad ac yn cyfrif am £5.8m neu 2.2% o'r cynnydd cyffredinol mewn cyllid.

 

Darparwyd manylion Grantiau Gwasanaethau Penodol Llywodraeth Cymru hefyd, gyda llawer ohonynt yn aros ar lefel debyg. Cafodd y Pwyllgor wybod bod y grant gweithlu gofal cymdeithasol wedi'i gynyddu o £30m i £40m ledled Cymru (oddeutu £600K ar gyfer Sir Gaerfyrddin).  Ceisiwyd eglurhad pellach i ddeall a ellid defnyddio'r cynnydd yn llawn tuag at bwysau ar wasanaethau na ellid ei osgoi.

 

Rhagwelwyd amrywiant o £3.5m yng ngorwariant yr Awdurdod, gyda gorwariant o £1m ar gyfer yr Adran Cymunedau ym meysydd cyllideb Pobl H?n, Anableddau Corfforol ac Anableddau Dysgu.

 

Roedd cynigion y gyllideb yn tybio bod yr holl gynigion am arbedion yn cael eu cyflawni'n llawn, ynghyd â nodi a chyflawni'r diffyg mewn cynigion arbedion ar gyfer blynyddoedd ariannol 2021/22 a 2022/23.  Byddai angen nodi gostyngiad ychwanegol mewn costau a/neu gytuno ar gynnydd mwy yn y dreth gyngor er mwyn mantoli'r gyllideb ar gyfer y ddwy flynedd ddiwethaf.  O ystyried maint y pwysau a'r bwlch a ragwelir yn y gyllideb, roedd y cynnydd arfaethedig yn y dreth gyngor wedi parhau ar y lefelau Cynllun Ariannol Tymor Canolig (MTFP) blaenorol o 4.89% ym mhob un o'r tair blynedd ariannol, a oedd yn cynnig rhywfaint o liniaru ar y cynigion ar gyfer arbedion.

 

Dywedodd Pennaeth y Gwasanaethau Ariannol, oherwydd yr oedi cyn cael y setliad dros dro, bod yr effaith ganlyniadol ar gwblhau a chyhoeddi cyllideb Llywodraeth Cymru wedi cael ei hoedi i'r un graddau.  Felly, roedd y setliad terfynol i fod i gael ei gyhoeddi ar 25 Chwefror 2020 a byddai'r Cyngor Sir yn pennu'r gyllideb derfynol ar 3 Mawrth 2020.

 

Nodwyd hefyd fod aelodau'r Pwyllgor wedi mynychu digwyddiadau ymgynghori ar y gyllideb yn ddiweddar, a oedd yn rhoi cyfle iddynt ofyn cwestiynau a chael eglurhad ynghylch gwahanol agweddau ar y gyllideb.

 

Rhoddwyd sylw i'r cwestiynau/materion canlynol wrth drafod yr adroddiad:

 

·         Gofynnwyd a oedd y ffigur dilysu o gynnydd o 5% mewn costau nwy a thrydan yn realistig. 

Cynghorwyd y Pwyllgor bod hwn yn amcangyfrif wedi'i seilio ar dueddiadau a'r ffaith bod yr Awdurdod yn rhan o gontract wedi'i gaffael yn genedlaethol.

·         Gofynnwyd am eglurhad ynghylch grant y gweithlu a phryd y byddai'r awdurdod yn gwybod a fyddai modd defnyddio'r grant yn llawn.

Dywedodd Pennaeth y Gwasanaethau Ariannol fod yr Awdurdod yn aros am eglurhad gan Lywodraeth Cymru, a hysbysodd y Pwyllgor nad oedd yn beth anghyffredin i dderbyn grantiau penodol wedi i'r flwyddyn ariannol ddechrau.

·         I osgoi dyblygu ymholiadau, awgrymodd y Pwyllgor y byddai'n ddefnyddiol cael crynodeb o'r sylwadau/adborth a roddwyd gan yr aelodau yn ystod y seminarau ymgynghori ynghylch y gyllideb.

Dywedodd Pennaeth y Gwasanaethau Ariannol y byddai'n ystyried sut fyddai modd gwneud hyn ar gyfer ymgynghoriadau'r dyfodol.

 

PENDERFYNWYD YN UNFRYDOL:

 

4.1

Bod yr Ymgynghoriad ynghylch Strategaeth Cyllideb Refeniw 2020/21 – 2022/23 yn cael ei dderbyn;

4.2

Bod y Crynhoad Taliadau ar gyfer y Gwasanaeth Gofal Cymdeithasol ac Iechyd, fel y manylir yn Atodiad C i'r adroddiad, yn cael ei dderbyn.

 

Dogfennau ategol:

 

Cyngor a Democratiaeth

Y Cyngor

Cynghorwyr, ACau ac ASau

Adrannau'r Cyngor

Dweud eich dweud

Pwyllgorau a Chyfarfodydd

Strategaethau a chynlluniau