Agenda item

Rhoddodd y Pwyllgor ystyriaeth i Adroddiad Blynyddol Drafft y Cyngor ar gyfer 2017/18 a luniwyd yn unol â gofynion Mesur Llywodraeth Leol (Cymru) 2009 a Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015. Nodwyd bod yr adroddiad yn darparu:-

­   Trosolwg o berfformiad 2017/18,

­   Adroddiadau cynnydd dwy dudalen o hyd ar gyfer pob un o'r 15 o Amcanion Llesiant,

­   Dolen i olrhain cynnydd pob cam gweithredu penodol a tharged a rhoddwyd i bob amcan Llesiant,

­   Yn yr atodiadau, roedd gwybodaeth ynghylch perfformiad Data all-dro (Medi) a Chanlyniadau Arolwg Cenedlaethol Cymru (Mehefin) a fyddai'n cael eu diweddaru pan fyddai canlyniadau ar gael. 

Rhoddwyd sylw i'r cwestiynau/materion canlynol wrth drafod yr adroddiad:-

• Cyfeiriwyd at amcan llesiant 8 – Bwyta ac yn anadlu'n iach. O ran yr ymgais genedlaethol i leihau diodydd sy'n llawn siwgr ac ar y cyd â'r ymdrechion byd-eang i ddileu deunyddiau plastig untro, gofynnwyd beth oedd y Canolfannau Hamdden ar draws Sir Gaerfyrddin yn ei wneud i helpu â'r ymdrechion hyn?  Nododd Pennaeth Dros Dro Cartrefi a Chymunedau Mwy Diogel fod cynnig arlwyo newydd yn cael ei ystyried ar hyn o bryd ac y byddai'n cael ei roi ar waith ym mhob Canolfan Hamdden yn Sir Gaerfyrddin.

Yn sgil yr uchod ac yng ngoleuni penderfyniad y Cyngor i leihau'r defnydd o blastig untro lle bynnag y bo modd, gofynnwyd am i'r materion hyn gael eu hystyried wrth lunio'r cynnig arlwyo newydd.

• Mewn perthynas â'r ymrwymiad i fonitro ansawdd aer (nitrogen deuocsid) ar gyfer preswylwyr ac ymwelwyr â'r Sir, gofynnwyd a fyddai modd darparu canlyniadau amser real drwy ffyrdd o gyfathrebu yn syth, er enghraifft negeseuon testun. Roedd y dull hwn yn cael ei ddefnyddio ar hyn o bryd ar gyfer y rheiny sy'n tanysgrifio i gael y wybodaeth ddiweddaraf am lefelau uchel o UV a phaill. Nododd Pennaeth Dros Dro Cartrefi a Chymunedau Mwy Diogel, er bod y Pwyllgor yn cael diweddariad blynyddol ynghylch y gwaith monitro ansawdd aer sy'n cael ei wneud yng Nghaerfyrddin a Llandeilo, byddai'n ystyried darparu rhagor o wybodaeth amser real am ansawdd aer a'i chynnwys yn yr adroddiad diweddaru.
  
  

• Gofynnwyd ynghylch y Gymraeg a pha brosesau oedd ar waith gan y Cyngor i recriwtio siaradwyr Cymraeg. Eglurodd Pennaeth y Gwasanaethau Amgylcheddol a Gwastraff, yn achos pob proffil swydd, fod safon y Gymraeg sydd ei hangen yn cael ei nodi a'i hadolygu gan y tîm Polisi ac Adnoddau. Er mwyn cael gwell dealltwriaeth o'r broses yn ei chyfanrwydd, awgrymwyd bod amlinelliad o'r broses ynghyd â'r lefelau o ran rhuglder yn cael eu hanfon at aelodau'r Pwyllgor mewn neges e-bost.
  
  
• Mewn ymateb i sylw ynghylch cysylltiadau rhwng y Cynllun Datblygu Lleol a'r sector preifat er mwyn annog defnydd o'r Gymraeg mewn busnesau, eglurodd y Pennaeth Cynllunio fod gwaith parhaus yn cael ei wneud gyda Chyngor Sir Penfro, Cyngor Sir Ceredigion a'r sector preifat ar hyn o bryd i geisio, gyda'i gilydd, ddod o hyd i ddull cyffredin ar draws Cymru.
  
  
• Cyfeiriwyd at Amcan Llesiant 12, Amgylchedd Iach a Diogel – gofalu am yr amgylchedd yn awr ac yn y dyfodol.  Gofynnwyd am eglurhad o'r targedau uchelgeisiol oedd wedi cael eu pennu mewn perthynas â faint o ynni a gynhyrchir gan dechnolegau adnewyddadwy a pha mor agos oedd y Cyngor at gyflawni'r targedau hyn. Rhoddwyd gwybod i'r Pwyllgor nad oedd yn bosibl darparu'r wybodaeth hon i'r aelodau heddiw, ond byddai'r wybodaeth ddiweddaraf yn cael ei rhoi yn y cyfarfod nesaf.
  
  
• Cyfeiriwyd at Amcan Llesiant 13 – Amgylchedd Iach a Diogel a'r ymrwymiad i leihau canran y prif ffyrdd (A) a'r ffyrdd heblaw prif ffyrdd (B a C).  Gofynnwyd a oedd ffordd o dargedu'r heolydd hyn er mwyn sicrhau eu bod yn cyrraedd y safon ofynnol. Nododd Pennaeth y Priffyrdd a Thrafnidiaeth, er bod cyflwr y ffyrdd wedi gwella, yn anffodus nid yw buddsoddiadau yn aml yn cyd-fynd â pha mor gyflym y mae'r ffyrdd yn dirywio ac felly roedd angen blaenoriaethu buddsoddiadau yn unol â hynny. Yn ogystal, roedd yr Adroddiad Opsiynau a'r Datganiad Blynyddol (ASOR) a oedd yn adroddiad atodol i'r Cynllun Rheoli Asedau Priffyrdd (HAMP) yn cynnwys diweddariadau rheolaidd am gyflwr presennol asedau'r priffyrdd a'u perfformiad dros y 12 mis blaenorol.
  
  
• Mynegwyd pryder ynghylch y cynnydd mewn enwau tai Cymraeg yn cael eu newid i enwau Saesneg a oedd yn golygu bod perygl y byddai'r hanes/diwylliant sy'n gysylltiedig â'r eiddo/ardal yn cael ei golli. Nododd y Pennaeth Cynllunio nad oedd y Cyngor yn gyfreithiol yn gallu stopio preswylwyr rhag newid enwau eu heiddo, ond pan oedd ceisiadau'n dod i law roedd trafodaeth yn cael ei chynnal â'r preswylwyr i'w hannog i ailystyried eu cais er mwyn cynnal y Gymraeg a diwylliant y wlad. Nododd y Pennaeth Cynllunio y byddai'n codi'r mater hwn â'r gr?p Cynllun Datblygu Lleol rhanbarthol.
  
  

PENDERFYNWYD YN UNFRYDOL ARGYMELL I'R BWRDD GWEITHREDOL fod Adroddiad Blynyddol Drafft Cyngor Sir Caerfyrddin ar gyfer 2017/18 yn cael ei gymeradwyo.